ม้าท้องเสียกับการให้ยาปฏิชีวนะ

ม้าท้องเสียไม่ควรให้ยาปฏิชีวนะครับ

เพราะโอกาสท้องเสียจากการติดเชื้อในม้าเกิดขึ้นน้อยมาก มีเชื้อแค่สองประเภทที่ลำไส้ม้ามี Receptor (หมายความว่าแบคทีเรียโจมตีได้โดยตรง)

และในลำไส้ของม้ามีแบคทีเรียเพื่อช่วยย่อยอาหารอยู่แล้ว เพียงแค่มันไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อย่อยน้ำตาล(จากอาหารเม็ด) และมักท้องเสียจากการเสียสมดุลย์ของลำไส้ใหญ่ เนื่องจากการให้อาหารเม็ดที่ไม่เหมาะสม

เพราะอาหารเม็ดมีคาร์โบไฮเดรต (น้ำตาล) สูง หากให้มากเกิน (ม้า 400 kg ไม่ควรเกิน 1.5kg/ มื้อ) จะทำให้อาหารเม็ดตกสู่ลำไส้ใหญ่ส่วน Caecum

ทำให้สมดุลย์ของลำไส้ส่วนนี้เสียไปเพราะ ความเป็นกรดจะมากขึ้น ทำให้มีการดึงน้ำจากส่วนอื่นของร่างกายเข้าสู่ลำไส้เพื่อเจือจางความเป็นกรด
ผลที่ตามมาก็คือทำให้มีน้ำในลำไส้มากกว่าปกติ ทำให้อึเหลว หรืออาจะลุกลามจนถึงขึ้นถ่ายเป็นน้ำ

ไม่ควรให้ยาปฏิชีวนะทุกประเภทในกรณีม้าท้องเสีย เพราะเท่ากับว่าคุณกำลังฆ่าแบคทีเรียตัวดีๆ ที่ช่วยย่อยอาหาร และช่วยให้แบคทีเรียก่อโรคที่ทนต่อยาพวกนี้มากกว่ามีโอกาสได้เจริญเติบโต และก่อโรคในที่สุด

นอกจากนี้เมื่อแบคทีเรียตายก็จะปล่อยสารพิษที่เรียกว่า Endotoxin (ซึ่งมันก็คือ Lipopolysacharide ที่เป็นส่วนประกอบของผนังเซลล์ของแบคทีเรียแกรมลบนั่นแหละ)
และแบคทีเรียก่อโรคบางชนิดไม่ต้องรอให้ตาย แค่มันแบ่งตัวก็ปล่อยสารพิษแล้วก็มีครับ

การแก้ไขคือพยายามปรับสมดุลย์ของลำไส้ให้กลับมาสู่ภาวะปกติครับ สิ่งที่ช่วยได้คือการให้ Prebiotic และ Probiotic เช่น Bio-moss และ Yea-sacc ร่วมกับการรักษาตามอาการเช่น ภาวะขาดน้ำ (ทางที่ดีควรให้สัตวแพทย์เป็นผู้ประเมินม้าครับ) 

พิจารณาการให้อาหารเม็ดก่อนครับว่ามากเกินหรือไม่ จำนวนมื้อเหมาะสมหรือไม่ (เช้า เที่ยง เย็น วันละสามมื้อเป็นอย่างน้อยถึงจะดี) อีกอย่างที่เป็นได้คือม้าได้รับหญ้าอ่อนมากเกินไป เพราะหญ้าอ่อนจะมีปริมาณของคาร์โบไฮเดรตที่สูง ผลที่ได้คือม้าได้รับคาร์โบไฮเดรตมากเกินไป เช่นเดียวกับการได้รับอาหารเม็ดปริมาณมาก

สาเหตุที่ทำให้ม้าท้องเสีย ก็มีตามนี้ครับ อาหารเม็ดที่ให้มากเกิน ได้รับหญ้าที่อ่อนเกินไป มีพยาธิในลำไส้ในปริมาณมาก และสุดท้ายติดเชื้อ (ผมจัดอันดับการติดเชื้อไว้สุดท้าย เนื่องจากเกิดน้อยที่สุด)

แก้ที่สาเหตุครับ เพราะหลายครั้งโรคในม้าเกิดจากมนุษย์ที่รู้เท่าไม่ถึงการนี่แหละครับ